KARPAL TÜNEL SENDROMU (KTS) (EL BİLEĞİNDE SİNİR SIKIŞMASI) 

Anatomi: Median sinir ön kolda fleksör dijitorum süperfisiyalis ve profundus arasında ilerler ve bilekte karpal tunelin tavanını yapan fleksör retinakulumun altından geçer.

Klinik belirtiler: En sık görülen tuzak nöropatisidir. İnsidans %1. KTS kadınlarda daha sıktır (4:1). Hastaların çoğunda semptomların başlangıcı 40-60 yaş arasıdır. Temel semptomlar elin ilk üç parmağına lokalize olan ağrı, yanma, karıncalanma ve uyuşukluktur. Bu semptomların tüm elde olması nadir değildir. Bazı hastalar ön kol ve omuzda ağrı tanımlayabilir.Tipik olarak hastalar geceleri anormal duyusal yakınmalarla uyanırlar. Uyandığında hasta biraz rahatlamak için ellerini sallar veya bileğe masaj yapabilir. Elin yorucu kullanılması semptomları arttırır. Bu sendrom sıklıkla iki taraflı, fakat sıklıkla dominant elde daha ağırdır. Hastalar elde kuvvetsizlik veya beceri kaybından yakınabilir. Ağrılı hastaların çoğunda kuvvetsizlik gelişmezken, az ağrılı veya ağrısı olmayan hastalarda ilerlemiş kuvvetsizlik veya atrofi olabilir.

Şekil: KTS olan hastalarda semptomların dağılım bölgeleri

Muayene bulguları: Hastalığın seyrinde erken dönemde objektif bulgular genellikle yetersizdir. Tinel belirtisi el bileği ekstansiyonda perküzyon yapılırsa daha güvenilirdir. Phalen testi hastanın el bileklerini fleksiyon pozisyonunda 1 dk tutması ile test edilir.Ters Phalen testi hastanın el bileklerini ekstansiyon pozisyonunda 1 dk tutması ile test edilir. Elde median sinir dağılımında yüzeyel dokunma ve iğne batma duyusunda azalma tespit edilebilir. Abductor pollicis brevis (baş parmak 5. parmağa doğru yaklaştırıldıktan sonra hastadan dirence karşı parmağını açması istenir) ve opponens pollicis adelesinde (baş parmağın 5. Parmağın ucuna dokundurulmasından sonra uygulayıcı iki parmağı açmaya çalışır) kuvvetsizlik olabilir. İlerlemiş vakalarda tenar çıkıntıda (özellikle abductor pollicis breviste) atrofi (kas erimesi) gözlenebilir.

Şekil: tenar adalede kas erimesi

Etiyolojik faktörler: KTS’li hastaların çoğunda spesifik etiyolojik faktörler bulunamaz. Tekrarlayan el bileği hareketleri; örme, daktilo/bilgisayarda yazı yazma, fırça kullanımı, bulaşık yıkama, araba sürme, resim yapma ve bahçede çalışma gibi aktiviteler ile semptomlar artar. KTS ile birlikte olan patolojiler.

Sistemik nedenler; gebelik ve emzirme, menstruel siklus, kontraseptif ilaç, menopoz, pyridoxine (vit. B6) eksikliği, toksik şok send., hemodiyaliz, romatoid artrit, şişmanlık, amiloidoz, mukolipidoz, hipotroidi, akromegali. Lokal nedenler; karpal kanal içeriği volümünün artması (persistan median arter, anormal kas ve tendonlar, tenosinovitis, akut palmar mesafe inf., kanama, kitleler), el bileğinde yanık, karpal kanalın kapasitesinde azalma (transvers karpal lig. kalınlaşması, malunion veya kallus, el bileği dislokasyonu, el bileğinin uygunsuz immobilizasyonu, alçı basısı).

Tanı

Elektrodiagnostik testler (EMG): KTS’nin en önemli, en duyarlı ve en erken tanısı duyu latansında uzama; sensory evoked response amplitude azalma ve sıklıkla yokluğu. Distal motor latans da uzamıştır,fakat duyu latansından daha az duyarlıdır. Motor latans anormallikleri hastalığın seyrinde daha sonra oluşur. İğne elektromyografi motor ünitelerin kaybını, tenar kasta denervasyon potansiyellerinin varlığını gösterebilir.

Ayırıcı tanı: Pronator teres send, TÇS, servikal radikülopati.  

Tedavi:

Konservatif tedavi endikasyonları;

1) semptom süresinin kısa olması,

2) orta veya aralıklı semptomlar,

3) semptomların geçmesinin beklendiği durumlar (gebeliğin sonlanması, oral kontraseptif kesilmesi, endokrin bozukluğun düzeltilmesi).

Konservatif tedavi; NSAİİ.

Cerrahi tedavi endikasyonları;

1) konservatif tedavide yetersizlik

2) elektrodiagnostik testlerle doğrulanan tipik klinik bulgu,

3) duyu kaybı, atrofi veya kuvvetsizlik.

Cerrahi: Transvers karpal lig. kesilmesi. Lokal anestezi altında, el bileği katlantısından ekstansiyondaki baş parmağın distal kenarından geçen hatta kadar, volar çizginin 2-3 mm medialinden geçen, curvilinear insizyon yapılır. Palmar aponevroz kesilir, transvers karpal lig. ekspoze edilir ve ligament distalden kesilmeye başlanır. Kesiye ön kolun derin fasiyasına ulaşana kadar proksimale devam edilir.  Kesi subkutan kapatılır.

Şekil: KTS için yapılan operasyon resimleri.